Universitetlərin 2021-ci il üzrə Şanxay reytinqi açıqlanıb
Çinin “Shanghai Ranking Consultancy” konsaltinq şirkəti 2021-ci il fənlər üzrə dünya universitetlərinin əhatəli və obyektiv reytinqini (Global Ranking of Academic Subjects 2021) təqdim edib. Bu il reytinq cədvəlində 54 fənn üzrə universitetlərin təbiət elmləri, mühəndislik, həyat elmləri, tibb və sosial elmlər üzrə reytinqləri göstərilib. Dünyanın 93 ölkə və regionundan 4000 universitetdən 1800-dən çoxu reytinqə düşüb. ABŞ universitetləri 30 fənn üzrə lider mövqelərini nümayiş etdirir. Çin universitetləri 13 fənn üzrə daha iki mövqe irəli çıxıblar. Harvard Universiteti 15 fənn üzrə ən yaxşı təhsil müəssisəsidir. Onlardan 6 sosial, 4 tibb, 3 mühəndislik, 2 həyat elmlərinin payına düşür. MIT 6 fənn üzrə birinci yeri tutur, onlardan 5-i mühəndislikdir. Bu isə MIT-ın adıçəkilən sahədə ən güclü akademik uğurlarını sərgiləyir. Ötən ildən fərqli olaraq, birdən çox fənn üzrə liderlik edən universitetlərin sayı 7-dən 4-ə enib, nəticədə Harvard Universiteti bir sıra digər fənlərdə də irəli çıxa bilib. ABŞ-ın Boulder şəhərində yerləşən Kolorado Universiteti və Massaçusets Texnologiya İnstitutu (MIT), həmçinin Böyük Britaniyadan olan Oksford Universiteti öz mövqelərini qoruyub.
Üstəlik, üç yeni iştirakçı, Çinin Cənub-Şərq, Siana və Sidyan universitetləri bu ilin reytinq cədvəlində nəqliyyat elmləri və texnologiyaları, maşınqayırma və telekommunikasiya mühəndisliyi sahəsində mükəmməl göstəricilərinə görə uğurlu görünür.
Bütün fənlərin reytinq cədvəlində neçə dəfə göründüyünü hesablasaq, ABŞ-dan müvafiq universitetlər 4782, ardınca Çin universitetləri 2895, Birləşmiş Krallıqdan olan universitetlər 1623 dəfə diqqəti çəkir. Britaniya Kolumbiyası Universiteti, Yeni Cənubi Uels Universiteti, Sinqapur Milli Universiteti, Ohayo-Kolumbus Dövlət Universiteti, Minnesota Universiteti, Melburn Universiteti, McGill Universiteti və Toronto Universiteti reytinq cədvəlində 50-dən çox fənn üzrə təmsil olunub.
Reytinqlər beynəlxalq akademik mükafatlar, ali akademik nailiyyətlər, tədqiqat keyfiyyəti və beynəlxalq əməkdaşlıq da daxil olmaqla müvafiq fənlər üzrə dünya universitetlərinin müvəffəqiyyətini izləmək üçün bir sıra obyektiv akademik göstəricilərdən və kənar məlumatlardan istifadə edir. 2021-ci ildə beynəlxalq akademik mükafatlar indeksi tərəfindən keçirilən akademik üstünlük sorğusuna (AES) əsaslanır.
Reytinqin tərtib olunmasında istifadə olunan sorğuda 2021-ci ilin fevral ayına qədər aparıcı dünya universitetlərindən 1122 professor iştirak edib. Onlar 64 fənn üzrə 95 universitet və 17 ölkə/bölgəni təmsil edir. Onların cavabları 48 fənn üzrə 164 aparıcı jurnal, 27 fənn üzrə 32 ali mükafat və informatika və mühəndislik üzrə 26 aparıcı konfransı müəyyən edib.
Qeyd edək ki, müstəqil təşkilat olan “ShanghaiRanking Consultancy” ali təhsil və konsaltinq sahəsində tədqiqatlar üzrə ixtisaslaşıb. 2009-cu ildən Dünya Universitetlərinin Akademik reytinqinin rəsmi naşiridir.
Akademik tədqiqat aşağıdakı meyarlar üzrə universitetlərin seçilməsini həyata keçirir: tədqiqat və elmi fəaliyyətin keyfiyyəti, sitat gətirmə indeksi, beynəlxalq tərəfdaşlıq çərçivəsində əməkdaşlıq, elmi sahənin reytinq nəşrlərində dərc olunan məzmunun sayı, nüfuzlu mükafatlara sahib olan işçilərin sayı.
| Fənlər | Ali məktəbin adı | Ölkə |
| Riyaziyyat | Paris-Saclay University | Fransa |
| Fizika | Massachusetts Institute of Technology(MIT) | ABŞ |
| Kimya | University of California, Berkeley | ABŞ |
| Yer haqqında elmlər | University of Colorado at Boulder | ABŞ |
| Coğrafiya | University of Oxford | Böyük Britaniya |
| Ekologiya | University of Oxford | Böyük Britaniya |
| Okeanoqrafiya | University of Washington | ABŞ |
| Atmosfer haqqında elm | University of Colorado at Boulder | ABŞ |
| Maşınqayırma | Xi’an Jiaotong University | Çin |
| Elektrotexnika və elektron layihələndirmə | Massachusetts Institute of Technology (MIT) | ABŞ |
| Avtomatlaşdırma və nəzarət sistemlərinin layihələndirilməsi | Massachusetts Institute of Technology (MIT) | ABŞ |
| Telekommunikasiyanın layihələndirilməsi | Xidian University | Çin |
| Elm və texnika | Harbin Institute of Technology | Çin |
| Biomedikal mühəndisliyi | Harvard University | ABŞ |
| Informatika və mühəndislik | Massachusetts Institute of Technology (MIT) | ABŞ |
| Mülki tikinti | Tongji University | Çin |
| Kimya mühəndisliyi | Massachusetts Institute of Technology (MIT) | ABŞ |
| Materialşünaslıq və mühəndislik | Massachusetts Institute of Technology (MIT) | ABŞ |
| Nanonelm və nanotexnologiya | Nanyang Technological University | Sinqapur |
| Enerji elmləri və mühəndislik | Tsinghua University | Çin |
| Ekologiya və mühəndislik | Harvard University | ABŞ |
| Su ehtiyatları | ETH Zurich | İsveçrə |
| Qida elmi və texnikası | Jiangnan University | Çin |
| Biotexnologiya | Harvard University | ABŞ |
| Aerokosmik texnika | Beihang University | Çin |
| Dünya okeanı mühəndisliyi | Shanghai Jiao Tong University | Çin |
| Nəqliyyat elmləri və texnikası | Southeast University | Çin |
| Uzaqdan zondlaşdırma | Wuhan University | Çin |
| Mədən sənayesi | Central South University | Çin |
| Metallurgiya maşınqayırması | University of Science and Technology Beijing | Çin |
| Biologiya elmləri | Harvard University | ABŞ |
| Insan bioloji elmləri | Harvard University | ABŞ |
| Kənd təsərrüfatı elmləri | Wageningen University & Research | Niderland |
| Baytarlıq elmləri | Ghent University | Belçika |
| Klinik tibb | Harvard University | ABŞ |
| Ictimai səhiyyə | Harvard University | ABŞ |
| Diş xəstəlikləri elmləri | University of Michigan-Ann Arbor | ABŞ |
| Qulluq | University of Pennsylvania | ABŞ |
| Tibbi texnologiya | Harvard University | ABŞ |
| Farmokologiya və əczaçılıq elmləri | Harvard University | ABŞ |
| İqtisadiyyat | University of Chicago | ABŞ |
| Statistika | Harvard University | ABŞ |
| Qanun | Yale University | ABŞ |
| Siyasi elmlər | Harvard University | ABŞ |
| Sosiologiya | Harvard University | ABŞ |
| Təhsil | Harvard University | ABŞ |
| Kommunikasiya | University of Amsterdam | Niderland |
| Psixologiya | Harvard University | ABŞ |
| Biznesin administrasiyası | Erasmus University Rotterdam | Niderland |
| Maliyyə | New York University | ABŞ |
| Menecment | National University of Singapore | Sinqapur |
| İctimaiyyət | Aarhus University | Danimarka |
| Qonaqpərvərlik və turizm | Polytechnic University China- Hong Kong | Honkonq |
| Kitabxana və informasiya elmləri | Harvard University |
