İmtahan öncəsi sınaqlar

İndi hal-hazırda bir sıra beynəlxalq imtahanlar mövcuddur. Bunlara nümunə olaraq TOEFL, IELTS, SAT,GRE, GMAT və s. Bu imtahanlar hər biri ayr-ayrı funksiyanı yerinə yetirsə də ortaq  məxrəcləri də vardır. Ortaq məxrəclərindən biri bu imtahanlar xaricdə təhsil alan tələbələr üçün nəzərdə tutulmasıdır. Məsələn,TOEFL və IETLS hər ikisi beynəlxalq ingilis dili imtahanlarıdı və dünyanın bir çox universitetləri tərəfindən tanınır. SAT imatahanı  Türkiyədə təhsil almaq  universitetlər tərəfindən tələb olunan imtahandır. Öyrəncilər bu imtahanları verməmişdən əvvəl  sınaq edirlər özlərini,yəni test edirlər.

İmtahan öncəsi sınaqların əhəmiyyəti

Hər bir abitruyent öyrəndiklərini yoxlamaq üçün sınaq imtahanlarında mütəmadi olaraq istifadə edirlər. Bu təhsilin bir çox sahələrində tətbiq olunur. Amma yuxarıda  qeyd olunan imtahanları verməmişdən əvvəl sınağa girmək vacibdir. Gəlin imtahan öncəsi sınaqların bəzi əhəmiyyətli funksiyalarına nəzər yetirək:

• Özünə inamın yaranması
• Hansı mövzuda zəif olduğunu bilmək
• Bilmədiklərini öyrənmək
• İmtahana kifayət qədər hazırlıqlı olmaq
• İmtahanı verərkən  həyəcanın olmaması

Bütün bunlar buna aid olan funksiyaların bir qismidir. Birinci funksiyada qeyd etdim ki, “özünə inamın yaranması”. Bu o demək deyil ki, sınaqda yüksək nəticə əldə etdikdən sonra özünə əmin olub heç bir dərs oxumayasan. Əksinə imtahan öncəsi  sınaq hansı mövzuda zəif olduğunu ortaya çıxartmaq, zəif nöqtələrini gücləndirmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Məsələn, TOEFL imtahanı  üçün sınaq imtahanı verərkən burada writing (yazı) və reading (oxu) bölmələrindən yüksək bal topladın, amma digər bölmələrdən az. Deməli bundan nəticə çıxardıb həmin bölmələri yenidən nəzərdən keçirtmək və nədə səhv etdiyini bilmək vacibdir.Bu rakursdan baxdıqda  sınaq imtahanlarının bu sahədə böyük əhəmiyyəti vardır.

Gəlin başqa bir funksiyaya bir qədər aydınlıq gətirək. “İmtahana kifayət qədər hazır olmaq”. Təbii ki, imtahana tam hazırlıqlı olmaq nadir hallarda mümkün olur. Hər bir  öyrəncinin bilmədiyi nəsə vardır. Artıq bir çox öyrəncilər imtahandan öncə özlərini bir neçə dəfə test edirlər.Əgər tələbə sınaqlarda  yaxşı nəticələr əldə edirsə, artıq imtahanda həm həyəcandan xilas olur, həm də bir qədər əminlik olur. Amma tələbənin özünə tamamilə, əmin olması  heç də yaxşı əlamət deyil. İstənilən nöqteyi-nəzərdən baxsaq sınaqlar tələbəyə geniş imkanlar yaradır.

Sınaq imtahanın bundan başqa digər bir əhəmiyyətindən danışacam. Əlbəttə ki, yaşadığımız dünyada informasiya texnologiyalarının üstünlük təşkil etdiyi başqa sahələrdəki kimi artıq beynəlxalq  imtahanlarda da geniş  tətbiq olunur. TOEFL imtahanı tamamilə, kompyuter vasitəsilə keçirilir. Təkcə ,TOEFL deyil, SAT,GRE,GMAT imtahanları da tamamilə kompyuter vasitəsilə keçirilir. Əlbəttə ki, kompyuterdən sərbəst istifadə etməyən bir şəxs bu imtahanlardan birini verəndə bu sahədə çox çətinlik çəkir. İmtahan zamanı müxtəlif  yanlışlıqlara yol verdiklərindən aşağı nəticə toplayırlar. Lakin imtahandan əvvəl üç-dörd dəfə sınaqda olan öyrənci artıq imtahanda tam sərbəst şəkildə imthan verir.Deməli bu baxımdan da baxsaq sınaqların rolu öyrəncilərin biliklərini test etmək üçün ən yaxşı vasitədir.

Bu sahədə başqa bir məqamı vurğulamaq istərdim. Bəzi tələbələr var ki, sınaqda yüksək bal yığdığı halda, imtahanda aşağı nəticə əldə edir. Əgər sınaqda yüksək nəticə əldə edirsə, deməli bu tələbənin biliyi var, sadəcə olaraq bunu tətbiq edə bilmir, yəni imtahan zamanı istifadə edə bilmir. Bu təbii ki, imtahan zamanı olan həyəcan və digər psixoloji təsirlərdən baş verə bilər. Fikrimcə, bu kimi tələbələr nə qədər çox sınaq imtahanlarına getsələr bir o qədər əhəmiyyətli olar onlar üçün.

Əvvəllər Azərbaycanda beynəlxalq imtahanların sınaqları az olmasına baxmayaraq hal-hazırda çoxdur. İlk dəfə IELTS sınaq imtahanını Azərbaycanda tətbiq edən CELT Colleges bu gün bütün imtahanların sınaqlarını təşkil edir. Bu imtahanlara TOEFL,IELTS,SAT və digər imtahanlar sınaqları daxildir. Əgər sizdə imtahanda yüksək nəticə əldə etmək, özünüzün imtahanda sərbəst olmağınızı  istəyirsinizsə, CELT Colleges təhsil mərkəzinin sizlər üçün təşkil etdiyi  beynəlxalq imtahanların sınaq imtahanlarından  istifadə edə bilərsiniz.

CELT  Elmlər Akademiyası

Ələsgər Ələkbərov  küç. 535/27

Vergilər Nazirliyinin yanı

Tel: 012 408 4320